Kabinet presenteert Nationale strategie voor het gezondheidsinformatiestelsel
Minister Fleur Agema van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft vlak voor het kerstreces de Nationale strategie voor het gezondheidsinformatiestelsel aan de Tweede Kamer gepresenteerd. “De Nationale strategie beschrijft aan de hand van acht doelstellingen wat we doen om één gezondheidsinformatiestelsel te bereiken”, schrijft de minister in haar kamerbrief van 18 december 2024.
De zorg staat steeds meer onder druk en daarom is het belangrijk om de informatievoorziening te herzien. Er is een groeiend tekort aan personeel en de administratielast is hoog. Ondertussen verandert de zorgvraag en krijgen mensen steeds vaker zorg van verschillende zorgverleners op verschillende plekken. Om deze uitdagingen bij de horens te vatten en passende zorg te kunnen blijven leveren, moeten de juiste gezondheidsgegevens op het juiste moment voor de juiste mensen beschikbaar zijn.
De Nationale strategie geeft samen met de Nationale visie die eerder in april 2023 door het ministerie aan de Kamer is gepresenteerd antwoord op de uitdagingen in de zorg. Samen vormen ze de Nationale visie en strategie voor het gezondheidsinformatiestelsel, afgekort de NVS. De behoefte aan een langetermijnplan voor het gezondheidsinformatiestelsel volgt uit afspraken in het Integraal Zorgakkoord (IZA) en Informatieberaad Zorg. “Het gezondheidsinformatiestelsel bestaat uit veel elementen die met elkaar samenhangen en op elkaar inwerken. De Nationale visie en strategie voor het
gezondheidsinformatiestelsel vormt hiervoor het overkoepelende kader”, legt de minister aan de Tweede Kamer uit.
Samen met het zorgveld
De Nationale strategie is net als de Nationale visie samen met Zorgverzekeraars Nederland (ZN), Nictiz en de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) tot stand gebracht. Het zorgveld was hierbij actief betrokken. Er waren stakeholdersessies en verdiepende sessies om zoveel mogelijk input te krijgen. En begin 2024 kon het zorgveld in een openbare consultatie meekijken en -denken.
Acht doelstellingen gericht op het toekomstbeeld in 2035
De Nationale strategie bevat acht overkoepelende doelstellingen met subdoelen en activiteiten naar de drie plateaus van de NVS: van interoperabiliteit (2023-2026) naar netwerkzorg (2027-2030) naar geïntegreerde zorg en ondersteuning (2031-2035).
De overkoepelende doelstellingen in de strategie zijn:
- Databeschikbaarheid voor zorg, gezondheid en preventie.
- Vastlegging van gegevens is efficiënter voor een minimale administratieve last.
- Data zijn situationeel beschikbaar door een breed gebruikt landelijk dekkend netwerk van infrastructuren en generieke functies.
- Datasolidariteit is met inzet op vertrouwen gerealiseerd.
- Burgers en zorgverleners kunnen volwaardig aan het gezondheidsinformatiestelsel deelnemen.
- De governance op het gezondheidsinformatiestelsel is georganiseerd.
- Het gezondheidsinformatiestelsel strekt zich uit over het zorgdomein, het sociaal domein en het domein van de publieke gezondheid.
- De openheid van systemen is gegarandeerd en een gelijk speelveld in de zorg-ICT-markt is gerealiseerd.
Basis op orde
Een aantal zaken moeten aan de basis van het gezondheidsinformatiestelsel geregeld zijn. Eenheid van taal in de zorg bijvoorbeeld. Want alleen als iedereen in de zorg dezelfde taal spreekt, is databeschikbaarheid en hergebruik van data mogelijk. Eenheid van taal voorkomt fouten en verlies aan informatie. Als labuitslagen, medicatievoorschriften, diagnoses of medische observaties eenduidig worden vastgelegd, kunnen verschillende betrokken zorgverleners maar ook de burger die informatie begrijpen en gebruiken.
Randvoorwaarden
Er zijn een aantal afhankelijkheden en volgordelijkheden die invloed hebben op het succes van de NVS. Het is belangrijk om daarvan bij de realisatie van de strategische doelstellingen bewust te zijn. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om concrete zaken als duurzaamheid van systemen en de manier waarop het zorgstelsel wordt gefinancierd. Maar ook om minder grijpbare zaken als het gedrag van zorgverleners en burgers en het daadwerkelijk tot stand brengen van innovatie.
Aanpak voor realisatie
Het realiseren van een integraal gezondheidsinformatiestelsel is een complexe opgave door de onderlinge samenhang en afhankelijkheden van de verschillende onderdelen. Een transitie aanpak zorgt ervoor dat keuzes continu worden afgewogen in relatie tot voortschrijdend inzicht. Agema: “VWS neemt hierbij de regie en zorgt voor een nationale aanpak. Maar we kunnen deze klus alleen klaren als we op verschillende niveaus, landelijk en regionaal, samenwerken. Een breed speelveld aan zorgverleners, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, burgers, regionale samenwerkingsorganisaties, kenniscentra, ICT-leveranciers en andere aanbieders van digitale gezondheidsdiensten moet samen aan de slag.”