Marc van Dijk: ‘Zet de mens centraal’
In dit interview spreken we Marc van Dijk, directeur van Stichting MedMij. We vragen hem naar de uitdagingen rondom informatievoorziening.
Vanaf het moment dat het landelijke EPD niet door de Eerste Kamer kwam, werkte de Patiëntenfederatie Nederland aan een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). In 2019 groeide dat uit tot Stichting MedMij met daarin naast de patiëntenorganisatie ook vertegenwoordiging van VWS en Zorgverzekeraars Nederland. Marc werkt sinds maart 2020 als directeur van Stichting MedMij.
“MedMij wil mensen regie geven op hun eigen gezondheidsgegevens”, zegt Marc. “Die gegevens moeten op een veilige manier worden uitgewisseld tussen PGO’s aan de ene kant en IT-systemen van zorgaanbieders aan de andere kant. Daarom stelt MedMij strenge regels op en partijen die zich aan die regels houden kunnen zich certificeren voor het MedMij-label. Er zijn inmiddels 22 PGO’s die ons label hebben en ruim vijfduizend zorgaanbieders die daarop zijn aangesloten.”
Hoe gaat die certificering?
“Geïnteresseerde partijen kunnen zich bij ons melden. Wij beoordelen of ze voldoen aan de juiste technische standaarden, aan wetgeving rondom privacy en veiligheid (zoals NEN7510) en aan strenge regels en afspraken die zijn opgenomen in het MedMij Afsprakenstelsel. Alleen als je aan al die punten voldoet krijg je een MedMij-label.
We hebben al veel zorgaanbieders een MedMij-label gegeven: zo’n 97 procent van de huisartsen en een groot gedeelte van de ziekenhuizen, klinieken en instellingen voor langdurige zorg. Het duurt nog wel even voordat alle zorgaanbieders aangesloten zijn. We willen uiteindelijk dat de burger een volledig overzicht heeft van zijn zorggegevens, met bijvoorbeeld ook gegevens van de tandarts of fysiotherapeut. Bij het aansluiten zijn we begonnen bij de basis: huisartsen en ziekenhuizen. De rest zal volgen. Op dit moment werken we aan het aansluiten van apothekers.”
Maken al veel mensen gebruik van een PGO?
“PGO’s zijn nog niet breed bekend onder burgers, maar het gebruik komt op gang. In de eerste helft van dit jaar hebben 226 duizend Nederlanders hun gegevens via MedMij in een PGO opgehaald. We verwachten dat dit jaar bijna 500 duizend mensen gebruik gaan maken van PGO’s. Ter vergelijking: vorig jaar zaten we nog op zo’n 87 duizend gebruikers.
De komende jaren zullen zorgaanbieders in steeds meer sectoren via hun ICT-leverancier gegevens ontsluiten naar PGO’s. Zo worden PGO’s voor een grotere groep zorggebruikers waardevol en zal de bekendheid toenemen. We willen mensen een geïntegreerde toegang geven tot zorggegevens, net zoals bijvoorbeeld bij mijnpensioenoverzicht.nl.”
Wat is binnen MedMij de grootste uitdaging?
“Burgers hebben nog onvoldoende toegang tot hun medische gegevens en daardoor gaat er vaak wat mis. Bijna iedereen heeft in zijn eigen omgeving wel een voorbeeld van een dossier waarbij iets niet goed ging. Er is een hele lange periode geweest dat geprobeerd is om een persoonlijke gezondheidsomgeving vrijblijvend te regelen, met stimulering en subsidies. We zien nu dat er meer regie nodig is van de overheid zodat de vrijblijvendheid verdwijnt.
Met de NVS zetten we een stip op de horizon: we weten waar we naartoe willen. Hiervoor gaan we afspraken maken met het veld en trekt VWS de regie naar zich toe met generieke voorzieningen, standaarden en wetgeving.”
Wat zijn de belangrijkste actiepunten om de visie te realiseren?
“We moeten de vrijblijvendheid wegnemen en concrete afspraken maken om eenduidig data uit al die systemen te krijgen. MedMij vindt verder dat er meer vanuit de burger over digitalisering in de zorg nagedacht moet worden. Het grootste gedeelte van de zorg en ICT wordt vanuit het oogpunt van zorgaanbieders georganiseerd. We moeten echter niet vergeten dat er aan het einde van de processen gewone mensen zitten, burgers. Het is cruciaal om bij alle uitwerkingen na te denken hoe je er als mens iets aan hebt. We moeten de mens centraal zetten.”
Wat drijft jou persoonlijk?
“Ik ben zelf ook patiënt. Ik heb aan den lijve ondervonden wat het betekent als je steeds dezelfde vragen moet beantwoorden bij verschillende zorgverleners, als men geen verbanden kan leggen in een ziektebeeld en wanneer je verkeerde medicatie krijgt voorgeschreven omdat er geen volledig medicatieoverzicht is. Het zijn situaties die vermijdbaar zijn met een PGO. Een PGO is een belangrijk middel om mensen inzicht in en regie te geven over hun eigen gezondheid. Ik draag daar graag mijn steentje aan bij.”