Hybride zorg ‘dicht bij de patiënt’ door het Diakonessenhuis
Het Diak is een relatief klein stadziekenhuis, en onze identiteit gaat over ‘dicht bij de patiënt zijn’. Dat beïnvloedt de keuzes die je maakt.’ Zo trapt Stijn Sadée, informatiemanager van het Utrechtse Diakonessenhuis, het werkbezoek van de IZA-werkgroep Hybride zorg af. In de werkgroep werken de IZA-partijen gezamenlijk aan de realisatie van de hybride zorgdoelstellingen in het IZA. Om een kijkje in de keuken van hybride zorg binnen een ziekenhuis te geven, organiseerden de NVZ en BeterDichtbij samen met het Diakonessenhuis op dinsdag 19 maart dit werkbezoek.
Sadée neemt de werkgroep mee in de keuzes van het ziekenhuis op het gebied van hybride zorg en de sleutelrol van het communicatieplatform BeterDichtbij daarin. ‘In de voorgaande jaren waren er al veel initiatieven op het gebied van hybride zorg binnen het ziekenhuis’, vertelt Sadée. Maar ze waren niet allemaal goed op elkaar afgestemd. ‘Vervelend voor de patiënt en niet goed beheersbaar voor de ICT-afdeling.’
Coherentie en synergie
Om een betere afstemming tussen de initiatieven te bereiken, ontwikkelde het Diak een nieuwe, samenhangende strategie op het gebied van hybride zorg. Dat moest coherentie en synergie opleveren en gericht zijn op de patiënt. ‘Als het gaat om coherentie kozen we bijvoorbeeld voor het slim inzetten van generiek te gebruiken applicaties. Zo konden we een toolbox ontwikkelen waarmee het ziekenhuis snel aan de gang kan. Een afdeling is nog wel eens verbaasd als ze horen dat zo’n applicatie binnen twee, drie weken voor ze kan draaien.’
Synergie bereikte het Diak door te focussen op een behoefte op een afdeling (zoals samen beslissen of beter communiceren), om daar vervolgens binnen een zorgpad de juiste digitale diensten bij te zoeken. De basisdiensten hierbij zijn BeterDichtbij voor alle laagdrempelige communicatie, webfolders in combinatie met Indiveo voor begrijpelijke, visuele voorlichting en het patiëntportaal (MijnDiak) voor medisch overzicht. Dat ziet er dan in de praktijk zo uit: de patiënt krijgt een afspraak voor een liesbreukoperatie via ziekenhuisportaal MijnDiak. Aanvullende informatie over de ingreep komt via BeterDichtbij. Daarin staat een linkje naar een webfolder over de ingreep binnen Indiveo, de applicatie voor patiëntenvoorlichting. Gekoppeld aan afspraakcodes kan de patiënt via BeterDichtbij bijvoorbeeld een paar dagen voor de afspraak nog de waarschuwing krijgen om te stoppen met bloedverdunners, en een dag voor de operatie een herinnering om nuchter te komen. ‘Zo zetten we meerdere toepassingen in samenhang in om de patiënt optimaal te informeren. Gericht op de patiënt.’
Verbeteringen in het proces vinden iteratief plaats, zegt Sadée. ‘We hebben regelmatig overleg met de betreffende poli en daarbij hoorden we bijvoorbeeld dat zij vaak de vraag kregen of de partner ergens in het ziekenhuis kon wachten tijdens de operatie. Daarom hebben we die informatie nu in BeterDichtbij gezet.’
Gênant
‘Ik wil mijn eigen werk graag zo leuk mogelijk maken. Ik heb een broertje dood aan administratie en herhaling. Dit is niet waar ik goed in ben en hoe ik meerwaarde kan bieden voor de patiënt. Bovendien vond ik het regelmatig heel gênant dat een patiënt voor een controleafspraak van 10 minuten naar het ziekenhuis moest komen om alleen de uitslag van een poliep te horen. Veel mensen denken dat dat goede zorg is, maar goede zorg is als je dat op een andere manier weet op te lossen.’
Maag-, darm en leverarts en CMIO Joost Geesing weet in de eerste minuut van zijn presentatie al een scala van redenen te noemen om hybride zorg in te zetten. Hij schetst hoe het zorgpad voor een scopie ‘met een roesje’ helemaal hybride gemaakt is. ‘Voorheen deed de dokter de intake en gaf informatie over het onderzoek. Die informatie pikte de patiënt vaak niet helemaal op en dan werd het aan de balie op de polikliniek nog eens dunnetjes overgedaan. En regelmatig belde de overdonderde patiënt later nog eens om dezelfde informatie te horen.’
Volwaardige vervanging
Het doel van Geesing was dan ook om een volwaardige vervanging van dat eerste consult te ontwikkelen. De patiënt moest adequate voorlichting krijgen én dezelfde informatie geven als bij een intake door de arts. Daarvoor worden de applicaties mijnDiak, BeterDichtbij en Indiveo in samenhang ingezet. In mijnDiak staat een vragenlijst klaar. Via Indiveo krijgt de patiënt voorlichting over het onderzoek, ondersteund door animaties. BeterDichtbij biedt de patiënt vervolgens standaardberichten met informatie, onder meer over de voorbereiding op het onderzoek.
Door op grote schaal in te zetten op digitale zorg op de afdeling van Geesing, komen patiënten beter voorbereid op de poli en wordt ook veel tijd bespaard. Tijd die Geesing en zijn collega’s aan andere patiënten kunnen besteden. ‘Ik kan mijn expertise zo beter inzetten en bovendien – ik zeg dat maar heel eerlijk – ook meer declarabel werken.’ Geesing vervolgt: ‘Er moet wel een moment zijn waarop gecheckt wordt of de patiënt in staat is om de digitale vragenlijst in te vullen. En als de patiënt dat niet kan, doen we het fysiek. Er zijn nog steeds patiënten die daarvoor naar het ziekenhuis komen.’
Dame met smartphone
Dat wordt meteen duidelijk als de IZA-werkgroep zich splitst en twee poli’s bezoekt. Aan de balie van de poli Pre-Operatief Spreekuur staat een oudere dame die het lastig vond om de vragenlijst op haar smartphone in te vullen. Geen probleem: de poli heeft twee kamertjes beschikbaar waar patiënten dat rustig kunnen doen, met hulp van de polimedewerkers. Mevrouw voelt zich prima geholpen en ze vulde de vragenlijst in een recordtijd in: een kwartier. De polimedewerkster vertelt dat veel patiënten er zo’n 20 minuten over doen. Als de vragenlijst is ingevuld, kan de patiënt ingepland worden en weet ze of ze op de locatie in Zeist of in Utrecht geopereerd gaat worden. De polimedewerkers vertellen dat ze veel positieve reactie krijgen van patiënten. Zij vinden het handig om thuis de vragenlijst te kunnen invullen. Voor de polimedewerkers zelf was het even wennen, maar inmiddels heeft de nieuwe werkwijze geen geheimen meer.
Ook bij de poli Kindergeneeskunde vertelt poli-assistent Emelie hoe ze de processen hebben verbeterd op basis van onder andere BeterDichtbij. Alle ouders van baby’s die veel spugen, kunnen zo laagdrempelig hun vragen stellen. ‘We worden nu al veel minder gebeld en hebben zo meer grip op onze tijd.’ Informatie wordt ook veel digitaal gedeeld, bijvoorbeeld bij een verwijzing naar de fysio of logopedist. ‘En vragenlijsten sturen we ook vooraf digitaal toe. Zo krijgen we al veel informatie voordat we iemand op de poli zien.’ Vooraf was er vrees dat de poli overspoeld zou worden door vragen. Dat bleek erg mee te vallen. Door een actievere voorbereiding vooraf aan het consult en digitale informatieverstrekking, is het aantal extra vragen beperkt gebleven. Het is de ambitie van de poli om BeterDichtbij nog meer in te zetten, bijvoorbeeld met ingeplande berichten die patiënten krijgen om zo vragen voor te zijn en de jonge patiënten en hun ouders.
NVZ participeert sinds 2022 in BeterDichtbij en heeft samen met de Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen meerderheid van de aandelen. Op deze manier wil de NVZ samen aan een digitaal communicatieplatform te werken, vanuit de zorg voor de zorg.